De overheid heeft top down besloten dat we het bottom up moeten gaan doen.

In 2015 is de gemeente Arnhem gestart met een pilot van het programma “Van wijken weten”. Een nieuwe vorm van democratie: budgetten gaan naar de wijken en bewoners gaan samen beslissen over de besteding. Klik hier voor een kort filmpje over “Van wijken weten” in Elden!

De dorpsraad van Elden zag veel kansen voor de bewoners en het voormalige dorp. Maar had geen idee hoe ze dit moesten aanpakken; hoe kom je er achter wat de bewoners nou echt willen? En hoe ga je dan samen zo’n budget, taken en verantwoordelijkheden verdelen? De gemeente Arnhem en de dorpsraad hebben een informatieavond georganiseerd waarna er een denktank is samengesteld die bestaat uit geïnteresseerden bewoners en ondernemers. De denktank experimenteert met onderdelen uit het puntensysteem.

Meer informatie hierover is te vinden op de Website Elden.

Experiment puntensysteem

Tijdens de nieuwjaarsborrel 2017 is er een experiment geweest om bewoners bewust te maken dat ze écht samen over gemeenschapsgeld gaan beslissen. Bezoekers kregen bij binnenkomst 5 munten en mochten deze verdelen over 4 onderwerpen uit het dorpsactieplan. Dezelfde avond is het budget evenredig verdeeld over het aantal besteedde munten. De onderwerpen en het vrijgekomen budget zijn al door bewoners verder opgepakt. Alle 4 de punten zijn inmiddels uitgevoerd.

Klink hier voor een kort Filmpje over de muntjes tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst!

Ontdekkingsreis

De denktank is samen met de gemeente bezig aan een ontdekkingsreis om bewoners samen te laten beslissen over budgetten die verdeeld moeten worden. Bewoners kunnen bijvoorbeeld ook kiezen om bepaalde taken zelf op te pakken en zo budget uit te sparen voor een ander doel. Dat is wel even wennen. Bewoners zijn gewend dat de gemeente beslist en dat ze hooguit wat inspraak hebben. De ambtenaren zijn niet gewend om met bewoners samen te werken en ook de regels en processen binnen de gemeente zijn daar nog niet op aangepast. We zetten geen beren op de weg maar beslissen pas wat we met de beer doen als deze op de weg staat.  Er is maar 1 manier om er achter te komen welke verantwoordelijkheden bij de gemeente horen en welke taken willen en kunnen de bewoners zelf oppakken: gewoon doen!

Experiment bewonersbestuur

Bij de herinrichting van de Molenweg hebben we in het klein geëxperimenteerd met een nieuwe opstelling van een bewonersbestuur. Geen voorzitter maar een gespreksleider, een tafel met de direct aanwonenden en een publieksrand. De bewoners mochten beslissen over het nieuwe wegdek omdat het oude asfalt vervangen moest worden. Willen ze weer asfalt of liever klinkers? Wat zijn de voor- en nadelen op korte en lange termijn? Wat betekent deze keuze qua geluidshinder, trillingen en voor het karakter van de straat? Er was ook ruimte voor ideeën over het straatmeubilair. De gemeente gaf achtergrondinformatie, het publiek gaf hun mening waarna de aanwonenden beslisten. Dit proces verliep heel vanzelfsprekend, alsof het altijd al zo geweest was!

Experiment samen beslissen

De gemeente Arnhem gaat het riool vervangen in een deel van 4 straten (eerst 3, later 4). Dit is technisch gezien nodig omdat de riolering verouderd is. Omdat de straat dan toch open gaat is het mogelijk om iets aan de inrichting te veranderen als bewoners dat samen zouden willen. Vanuit het “Van wijken weten programma” mogen inwoners samen beslissen over hoe ze de straten graag zouden willen inrichten en ook samen beslissen over de besteding van het budget!

Als eerste zijn de aanwonenden individueel geënquêteerd door de “Straatluisteraars”, zie pagina 6 van het stripverhaal. Omdat het om gemeenschapsgeld gaat, zijn alle inwoners van Elden uitgenodigd voor een bewonersoverleg. Hierna is er een schetsontwerp gemaakt en komt er een begroting van de kosten. Deze worden weer met alle geïnteresseerden inwoners besproken waaruit een definitief ontwerp volgt.

De denktank Elden pakt dit project samen op met Spectrum partner met Elan en de gemeente Arnhem.

Bewonersplatform

De dorpsraad werkt niet meer zoals het vroeger werkte. Er is te weinig animo voor en beslissingen moeten door een te beperkte groep mensen worden genomen. De denktank is bezig met het opzetten van een bewonersplatform wat een lossere samenstelling heeft; een forum, werkgroepen en een publieksrand.

Door deze opzet wordt het voor bewoners veel toegankelijker om aan te haken bij een onderwerp wat ze aanspreekt. Het verdelen van het gemeenschapsbudget zal voor betrokkenheid zorgen van de verenigingen en andere partijen. De dorpsraad zal haar taken gaan overdragen en zich binnen 1 jaar terugtrekken.